Pers

Algemene perstekst

16e editie van Buitenspeeldag

Op woensdagnamiddag 19 april 2023 zullen wellicht heel wat Vlaamse en Brusselse huiskamers leeg zijn. Minister Dalle hoopt samen met maar liefst vijf Vlaamse kinderzenders dat opnieuw duizenden kinderen gevolg zullen geven aan hun gezamenlijke oproep om morgen buiten te gaan ravotten. Op televisie zal er alleszins niets te zien zijn voor het jonge geweld, de schermen gaan op zwart tussen 13u en 17u.

Aan deze 16e Buitenspeeldag nemen maar liefst 255 Vlaamse en Brusselse steden/gemeenten en organisatoren deel. Het zijn de lokale besturen die de trekkers zijn van de campagne en de Buitenspeeldagactiviteiten in hun gemeente of stad. Zij zetten hun speel- en sportpleintjes, speelstraten, speelbossen… extra in de kijker en roepen kinderen en jongeren op om er op uit te trekken.

De organisatie van de Buitenspeeldag zette de afgelopen paar jaar een verandering in. Weg van één dag volop buitenspelen, maar op naar 365 dagen buitenspelen. De Buitenspeeldag wordt dé dag waar het buitenspeeljaar op gang wordt getrokken. De kers op de buitenspeeltaart als het ware. Heel wat steden en gemeenten onderschrijven deze boodschap en maken actief werk van een speelbeleid op lokaal niveau. 

Het buitenspelen in de buurt gaat er sinds 2008 fors op achteruit.

Kinderen spelen steeds minder in hun woonomgeving. Er speelden in 2019 37% minder kinderen op straten, op pleinen en in parken dan in 2008. Meisjes vanaf 9 jaar spelen opvallend weinig buiten en booral in de dichtbevolkte en dichtbebouwde stedelijke wijken gaat het buitenspelen fors achteruit. Dat leerden we uit het grote buitenspeelonderzoek uit 2019. 

Spelen en de mogelijkheden daartoe bepalen voor een belangrijk deel het dagelijkse leven van kinderen, en spelen is, zeker in de publieke ruimte, de kind-eigen manier om zich integreren in de buurt en de bredere samenleving. Het buiten spelen in de eigen buurt heeft een eigen, onschatbare waarde.

Waarom het buitenspelen er zo fors op achteruit gaat, ligt aan een samenspel van ruimtelijke en sociale factoren. Wat daarin juist de grootste impact heeft, blijft echter onduidelijk:

  • de toenemende institutionalisering van de vrije tijd: veel kinderen brengen een deel van hun vrije tijd door in georganiseerd verband en (dus) niet in en om het huis;
  • Daarnaast zijn de tuinen, vergeleken met 2008, zeker meer als speelruimte ingericht: in de privétuinen staan nu meer speeltoestellen, zoals trampolines. Het belang van de tuin als buitenspeelruimte valt niet te onderschatten;
  • Het toegenomen verkeer kan, gekoppeld aan de bezorgdheid hierover, ook een rol spelen;
  • Zonder enige twijfel is de toegenomen schermtijd in het afgelopen decennium, en de personalisatie van mediagebruik (tablet, smartphone), een belangrijke concurrent voor het buitenspelen;
  • ...

Kinderen en jongeren (van 6 t.e.m. 17 jaar) moeten 60 minuten per dag matig tot hoog intensief bewegen. Peuters en kleuters hebben gemiddeld 3 uur beweging per dag nodig. Als we kinderen nu niet meer aan het buitenspelen krijgen, zadelen we hele generaties op met mentale en fysieke problemen die direct of indirect te maken met het gebrek aan dagelijkse lichamelijke inspanningen van tenminste 1 uur. Samen zorgen we ervoor dat onze kinderen weer buiten gaan spelen!

De Buitenspeeldag is een initiatief van Ketnet, Ketnet Junior, Nickelodeon, Nick Jr., Studio 100 TV, Goe Gespeeld!, Kind & Samenleving, Bataljong vzw, Netwerk Lokaal Sportbeleid en de Vlaamse overheid.   

Perstekst vanuit Minister Dalle

Nieuw actieplan ‘Mee(r) naar buiten?!’ moet kinderen en jongeren meer de deur uit krijgen

Tijdens de 16de Buitenspeeldag organiseren 255 gemeenten, steden en organisaties opnieuw tal van activiteiten voor kinderen en jongeren in Vlaanderen en Brussel. Dat is een recordaantal deelnemers. En daar blijft het niet bij: met het actieplan ‘Mee(r) naar buiten?!’ wil Vlaams minister van Jeugd Benjamin Dalle jongeren en kinderen ook op alle andere dagen van het jaar de deur uit krijgen. De tijd die kinderen en jongeren buitenshuis doorbrengen, daalt immers elk jaar opnieuw. De doelstelling is duidelijk: elk kind en elke jongere zou minstens twee uur per dag buiten moeten vertoeven. 

De schermen van de vijf deelnemende kindertelevisiezenders (Nickelodeon, Nickelodeon junior, Ketnet, Ketnet junior en Studio 100) gaan op woensdag 19 april op zwart tussen 13 en 17 uur. Zo worden kinderen en jongeren uitgedaagd om buiten te gaan spelen. Maar de missie om het buiten zijn te verhogen, blijft niet beperkt tot deze ene dag.

Kinderen en jongeren zijn immers steeds minder aanwezig in de buitenruimte. Dat is de verontrustende conclusie van het Grote Buitenspeelonderzoek uit 2019. In vergelijking met voorgaand onderzoek uit 2008 speelden 37 procent minder kinderen op straat, pleinen en in parken. Leefbaarheid, sociale cohesie en persoonlijke veiligheid zijn onmisbare elementen om in de buitenruimte te vertoeven. Daar ontbreekt het nog al te vaak aan. In de Participatiesurvey 2020-2021-2022 gaf een kwart van de ouders aan dat de woonbuurt te onveilig is om hun kinderen buiten te laten spelen. En dat terwijl de coronacrisis net heeft aangetoond hoe belangrijk de publieke ruimte voor kinderen en jongeren is.

Kinderen en jongeren spenderen daarnaast steeds meer tijd aan digitale technologieën. In de Digimeter van 2022 gaf maar liefst 35 procent van de jongeren aan ‘verslaafd te zijn aan hun smartphone’. En dat heeft medische gevolgen: het aantal mensen met bijziendheid neemt toe, met minder blootstelling aan daglicht buiten de voornaamste verklarende factor.

Het actieplan ‘Mee(r) naar buiten?!’ bouwt verder op het Vlaams Jeugd en kinderrechtenbeleidsplan (JKP) 2020-2024. Een van de decretale beleidsdoelstellingen van dat plan is het creëren van ruimte voor kinderen en jongeren, door gezonde en leefbare buurten te voorzien. Vlaams minister van Jeugd Benjamin Dalle maakte al in 2021, met de projectoproep ‘Investeringssubsidies voor Kwaliteitsvolle Basisinfrastructuur’, 11 miljoen euro vrij voor jeugdinfrastructuur. Dat geld wordt geïnvesteerd in 70 goedgekeurde nieuwe of renovatieprojecten.

Met het actieplan zet minister Dalle een flinke stap voorwaarts in de ontwikkeling van een heus buitenbeleid in Vlaanderen en Brussel. De Buitenspeeldag wordt uitgebreid naar het traject 365 dagen buiten spelen. De Buitenspeeldag(campagne) vormt het hoogtepunt in de campagne 365 dagen buiten spelen. De boodschap is duidelijk: kom niet enkel buiten op de Buitenspeeldag, maar heel het jaar door. Ook de doelgroep breidt uit: de campagne richt zich niet langer alleen op kinderen tot 12 jaar. Ook tieners ouder dan 12 moeten zo veel mogelijk aangemoedigd worden om gebruik te maken van de buitenruimte. Die verbreding is belangrijk, want dat doen ze op een andere manier dan ravottende kinderen en dat vraagt een meer gerichte aanpak.

Het actieplan bevat drie voorname actiedomeinen: verder onderzoek en kennisopbouw, kennis- en expertisedeling, en het informeren, ondersteunen en inspireren. Zo werd de nieuwe website www.buitenspelen.be gelanceerd. Deze portaalsite bundelt alle informatie over buiten spelen, 365 dagen lang. De bestaande speeldatabank www.speelidee.be wordt uitgebreid en gelinkt aan buitenspelen.be. Deze wordt nog meer gericht op ondersteuning van (groot)ouders die op zoek zijn naar gericht advies.

Voor lokale besturen komt er begin 2024 een inspiratiedag rond ‘Mee(r) naar buiten?!’, die bedoeld is om de besturen te inspireren en te ondersteunen in het vormgeven van een buitenspeelbeleid en beleid rond jongeren in de publieke ruimte. De campagne #365dagenbuitenspelen legt de nadruk op het belang van buiten zijn en buiten te vertoeven.  

De Buitenspeeldag en het actieplan ‘Mee(r) naar buiten?!’ kwamen tot stand in samenwerking met het Departement Cultuur, Jeugd & Media van de Vlaamse overheid, de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk, Goe Gespeeld!, Kind & Samenleving vzw, Bataljong en het Vlaams Netwerk Kind- en Jeugdvriendelijke Steden en Gemeenten, en Netwerk Lokaal Sportbeleid.

Quotes

Vlaams minister van Jeugd Benjamin Dalle

“Het actieplan ‘Mee(r) naar buiten?!’ is zowel een uitnodiging als een ambitie voor kinderen en jongeren. We willen hen stimuleren en aanmoedigen om buiten te komen spelen, ontmoeten en vertoeven. Er bestonden al veel goede initiatieven in de jeugdsector. Met dit nieuwe actieplan bundelen we de krachten en zorgen we voor meer samenwerking en coördinatie. Zo willen we dat elk kind en elke jongere minstens twee uur per dag in de openbare ruimte doorbrengt.”

Jurgen Sprangers, directeur van Bataljong

Iedereen heeft recht op de publieke ruimte. Voor tieners en jongeren is die zelfs essentieel voor hun ontwikkeling. In het bijzonder wanneer ze opgroeien in krappe woningen, gezinnen onder stress of in isolatie. Jongeren moeten er elkaar kosteloos en vrij kunnen ont-moeten, bewegen, zich uitdrukken, … Dat maakt hen tot wie ze zijn. Samen met lokale besturen en middenveldpartners willen we bouwen aan een ruimtelijk, sociaal en pedagogisch beleid voor hun plaats in de publieke buitenruimte.”

Tine Bergiers, voorzitter Goe Gespeeld!

“De Buitenspeeldag is een prachtig succesverhaal. Heel Vlaanderen en Brussel zet vandaag het belang van buiten spelen en zijn met veel toeters en bellen op de kaart. Laten we gebruik maken van dat enthousiasme om dat belang 365dagen van het jaar te benadrukken. De Buitenspeeldag is zo de start van een heus buitenspeeljaar.”

Johan Meire, inhoudelijk coördinator bij Kind & Samenleving vzw

“Buitenspelen heeft voor kinderen een onvervangbare waarde. In hun buurt bieden diverse speelplekken ook telkens andere speelkansen. Kinderen ontmoeten er andere kinderen, maken er vrienden, spelen en ruziën er samen. Maar juist dat buitenspelen in de buurt gaat achteruit, en daar maken we ons zorgen over. Als we die trend willen keren, kan een buitenspeelbeleid het verschil maken.”


Perscontact Buitenspeeldag


Tine Bergiers
Coördinator 365 dagen buitenspelen


T 0478 39 90 39

Perscontact Kabinet Dalle



Filip Van der Elst
Woordvoerder Benjamin Dalle
 
0475 862 950



Partners

Benieuwd naar welke organisaties de Buitenspeeldag ondersteunen? Neem dan snel een kijkje op onze partnerpagina.  

Promomateriaal

Op zoek naar promomateriaal? Neem dan gerust een kijkje en download wat je nodig hebt.