Via ruimtelijke planning impact hebben op meer en beter buiten zijn

Als ruimtelijke planner heb je een grote impact op het buitenspelen van kinderen en jongeren. Door slimme en goed doordachte ontwerpen te maken voor openbare ruimtes zoals parken, speelpleinen en sportvelden, kan je de speelmogelijkheden van kinderen en jongeren vergroten en hun fysieke activiteit stimuleren. 

Indien je als ruimtelijke planner gebouwen, wegen en openbare ruimtes ontwerpt,  ligt het in jouw mogelijkheden om die zo kindvriendelijk mogelijk te maken en aan te passen aan de behoeften van alle generaties, kinderen en jongeren inbegrepen. 

 

 Een ander belangrijk aspect is de toegankelijkheid van deze ruimtes. Wanneer speeltuinen en andere recreatiegebieden in de buurt zijn en gemakkelijk bereikbaar zijn voor kinderen en jongeren, zullen ze meer geneigd zijn om deze te gebruiken.
Inzettten op en rekening houden met goed openbaar vervoer en veilige fiets- en wandelroutes verhoogt alleen maar de actieradius van kinderen en jongeren en zorgt ervoor dat zij de publieke ruimte zo goed mogelijk én zo vaak mogelijk kunnen gebruiken. 

 

Het is ook belangrijk om te zorgen voor voldoende variatie in het buitenspeel aanbod. Kinderen en jongeren hebben behoefte aan verschillende soorten activiteiten om hun nieuwsgierigheid en creativiteit te stimuleren. Ruimtelijke planners kunnen bijvoorbeeld denken aan het ontwerpen van speelplaatsen die verschillende soorten speeltoestellen bevatten, of aan het creëren van verschillende soorten groene gebieden, zoals bossen, grasvelden of moestuinen. Het voorzien van bepaalde speelaanleidingen of rondhangmogelijkheden in de publieke ruimte en in woonwijken is essentieel. Net zoals het mee laten evolueren van die speelaanleidingen. de noden van kinderen in de buurt, zeker die in nieuwe wijken, verieren naarmate de kinderen ouder worden. Zet in op aanbod dat voor elke leeftijd gebruikt kan worden en durf verandering aan te brengen, daar waar er verouderde speelaanleidingen staan. 


Zet in op de belangen van kinderen en jongeren

Tienervriendelijke publieke ruimte


Kind & Samenleving
 voorziet een publicatie dat je de nodige deskundigheid aanreikt m.b.t. tienervriendelijke publieke ruimte. Ze stellen plannings- en ontwerpprincipes voor om tienervriendelijk te plannen en te ontwerpen. Deze publicatie reikt ook inspiratiemateriaal aan voor participatietrajecten met tieners.

Meisjes en de publieke ruimte


Meisjes spelen minder buiten dan jongens. Hoe zorgen we er samen voor dat meisjes zich meer thuis voelen in de publieke ruimte? 
Kind & Samenleving maakte een interactieve pdf met 10 ontwerpprincipes voor een meer genderinclusieve (speel)ruimte. 

Beweegvriendelijke buitenruimte


De tool QuickScan beweegvriendelijke buitenruimte van Kind & Samenleving leert je eenvoudig zien hoe een omgeving de gebruikers aanzet tot diverse vormen van beweging – of dat juist niet doet. De omgeving die je analyseert, kan een plek zijn die zich leent om te bewegen, te sporten en te spelen.   

VerOOOver de straat

 

Met deze publicatie wil Kind & Samenleving iedereen graag inspireren om straten beter af te stemmen op kinderen en jongeren, of sterker nog: om ze meer op maat van alle buren te snijden. Om het met drie O’s te zeggen: in de ideale straat kunnen kinderen Ontspannen, Ontdekken en Ontmoeten. 


Kinderen die zelfstandig ergens naartoe gaan: dat is een complex samenspel van die verplaatsing al dan niet (aan)kunnen, op weg mogen gaan, dat ook zelf durven, en het graag willen

Loslopend wild

 

Met Loslopend Kind toont Kind & Samenleiving aan de hand van vier korte verhalen aan dat het autonoom onderweg zijn van kinderen veelzijdig is en dat verschillende ruimten telkens specifieke oplossingen vragen. 

Met Loslopend Kind willen ze een visietekst aanreiken die de basis is om het perspectief van kinderen in het mobiliteitsbeleid centraal te plaatsen. Tevens is het een reflectiekader bij beleidsbeslissingen. De visietekst ontrafelt het complexe samenspel waarin kinderen willen, durven, mogen en kunnen op weg gaan. 

Jonge wegweters

 

Jonge Wegweters, van K&S en Batajong, is een toolbox speciaal ontwikkeld voor steden en gemeenten om jongeren tussen 16 en 21 jaar te betrekken bij het lokale mobiliteitsbeleid. Samen breng je de mobiliteitsbeleving en het verplaatsingsgedrag van jongeren in je stad, gemeente of regio in kaart. 

Met het stappenplan en de participatieve methodieken van Jonge Wegweters werk je samen aan concrete en gedragen aanbevelingen die op het einde van de rit worden voorgesteld aan het college van burgemeester en schepenen.

10 richtlijnen voor inspraak in publieke ruimte

Kind & Samenleving maakte een boek, “Over reuzekaarten en wegvragertjes”, waarin verschillende richtlijnen en inspraaktechnieken worden uitgewerkt.

  1. Betrek kinderen op cruciale momenten in het ontwerpproces.
  2. Speel in op vragen en verwachtingen van ontwerpers, projectleiders en beleidsmakers.
  3. Stem het inspraaktraject van kinderen en volwassenen op elkaar af.
  4. Ontwerpers, projectleiders en beleidsmakers zijn aanwezig tijdens de bevraging.
  5. Geef een duidelijke in- en uitleiding over het beleidskader
  6. Leg alles zo duidelijk mogelijk uit
  7. Stel goede vragen
  8. Let op non-verbale communicatie
  9. Neem tijd voor de verwerking van de gegevens en een (visueel) syntheseverslag
  10. Kies de bevragingstechniek in functie van project, doelpubliek, setting en verwachtingen.

KINDEREN EN JONGEREN ZIJN ONGELOOFLIJK VEELZIJDIG BIJ HET INKLEUREN VAN PUBLIEKE RUIMTE. NAAST HUN EIGEN (SPEEL)NODEN KUNNEN ZIJ PERFECT VERWOORDEN HOE EEN PUBLIEKE RUIMTE ER VOOR ANDERE DOELGROEPEN ZOU MOETEN UITZIEN.

Inzetten op kind- en jeugdvriendelijke plekken om te wonen

13 principes voor kindvriendelijke woonprojecten

Kind & Samenleving schuift 13 principers naarvoor als het gaat over kindvriendelijke woonprojecten:  

  1. Het project wordt goed ingepast in de omgeving, in het bestaande publieke ruimtenetwerk en in het speelweefsel.
  2. Er is voldoende publieke ruimte, in verhouding tot de verwachte bevolkingsomvang.
  3. Grote ruimtes liggen centraal en worden geënt op bestaande structuurbepalende ruimtelijke elementen, die ook speel- of belevingspotentie hebben.
  4. Er wordt gekozen voor een autoluwe woonwijk en een doorgedreven toepassing van het STOP-principe.
  5. Woningen zijn zo veel mogelijk gericht naar de publieke ruimte.
  6. Er wordt expliciet nagedacht over het 'voorerf', de tussenzone van ca. 1 à 2 meter tussen woning en straat.
  7. Semi-openbare ruimtes, zoals een binnentuin, zijn niet volledig ingesloten door bebouwing. Er is minstens een brede corridor die de verbinding maakt met de openbare ruimte.
  8. Bij meergezinswoningen liggen woningen voor jonge gezinnen bij voorkeur niet hoger dan de 4de verdieping. Er is oogcontact mogelijk tussen de woongelegenheden en het publieke domein. Er is ook voldoende buitenruimte (terrassen, buitengalerijen...).
  9. Groen is meer dan 'kijkgroen', er is ook avontuurlijk, robuust 'gebruiksgroen'. Er zijn paadjes, gazon, en belevingsplekken: daarvoor worden erfgoed, reliëf, landschap en water gebruikt.
  10. Speelruimtes worden ingeplant op goed bereikbare plekken in het speelweefsel, bij voorkeur aan voorkanten van woningen.
  11. Speelruimtes zijn verweven met de publieke ruimte en gaan over in een plein, groene ruimte, een rustige straat…
  12. Speelruimtes hebben een goed basisontwerp, met een goede zonering en indeling ('actieve' en 'rustige' zones), met reliëf, groen, water, landschapselementen...
  13. Speelruimtes zijn voldoende uitgerust met speeltoestellen, aangepast aan de grootte van de verkaveling, aan de speelnoden van de wijk en de draagkracht van het terrein.

Sport en ruimte in beweging


Kind & Samenleving en NLS brachten een publicatie uit dat de beleidsdomeinen sport en ruimtelijke planning dichter bij elkaar brengt. Met ruimtelijke concepten, een ideeënbox en beleidsstrategieën op maat van het thema buurtsport vloeien visie, kennis en expertise samen. Dit praktisch instrument voor buurtsportcoördinatoren en lokale sportverantwoordelijken zal hen beter vertrouwd maken met het denken van planners en ontwerpers. Anderzijds worden ruimtelijke planners, ontwerpers en ambtenaren verantwoordelijk voor lokaal woonbeleid geïnspireerd om meer diverse, beweegvriendelijke wijken en publieke ruimtes te ontwerpen. Sporten en bewegen kan ook in een klein hoekje.

Kinderen en voortuinen


Kind & Samenleving
maakte een nieuwe publicatie over het belang van voortuinen. Met welke bouwstenen (planning, inrichting en inspraak) je meer kan inzetten op kindgerichte voortuinen? 

Niet alleen klassieke voortuinen komen aan bod, maar ook stedelijke voortuinstroken, gemeenschappelijke voortuinen en co-housing, geveltuinen,… Ook in de toekomst blijven 'voorerfstroken' belangrijke ruimtes om gezinsvriendelijk dichter wonen.